Het werken met ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting heeft een meerwaarde: voor de organisatie, voor de cliënten van de organisatie, voor de collega’s en de ervaringswerker zelf.
Cliënten
De meeste mensen die in de hulp- en dienstverlening werken, weten niet wat armoede en sociale uitsluiting voelt. Ervaringsdeskundigen juist wel: die kunnen cliënten steunen vanuit hun eigen ervaringen.
Heidi van der Laan, ervaringsdeskundige, zegt hierover: “Dit komt doordat wij non–verbaal aangeven dat wij bij hen horen. We hoeven niet eens te vertellen over ons eigen levensverhaal, dat is gewoon iets wat je voelt en ziet van elkaar. De professional heeft toch een andere uitstraling. Wij hebben dezelfde zorgen als waar de cliënt mee zit”.
Organisatie
In de organisaties waar ervaringsdeskundigen werken, kan de specifieke kennis van ervaringsdeskundigen benut worden.
Ervaringsdeskundigen kunnen een brugfunctie vervullen tussen de leefwereld van mensen en armoede en de systeemwereld van overheid en hulpverlening. Zij kunnen de leefwereld verduidelijken voor de hulpverleners: de traditionele hulpverlening bereikt mensen in armoede immers onvoldoende, waardoor arme mensen niet geholpen worden. De ervaringskennis kan pas benut worden als de organisatie en de medewerkers openstaan voor de inbreng van de ervaringsdeskundige. En helaas is dat niet vanzelfsprekend.
Collega’s
Ervaringsdeskundigen hebben ook een kritische functie: zij kunnen professionals en de organisaties waarin zij werken erop attent maken dat zij beslissingen nemen die geen of weinig rekening houden met de leefwereld van mensen in armoede. De systeemwereld is nog teveel gebouwd op snelle oplossingen, die uitgaan van de zelfredzame burger en onvoldoende op mensen die al lang, soms al generaties lang worstelen met armoede.
Die kritische functie kan alleen betekenis hebben als professionals durven te luisteren en willen veranderen.
Ervaringswerkers
Ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting, die worden opgeleid tot ervaringswerker, hebben van jongs af aan in armoede geleefd. Ervaringsdeskundige in armoede en sociale uitsluiting is een vak. Een vak dat nog volop in ontwikkeling is. Maar zeker een vak: mensen worden opgeleid voor een betaalde baan. Dat betekent het begin van het doorbreken van de cirkel van armoede.
Onderzoek
In Groningen is begin 2017 onderzoek naar de ervaringen van de betrokken partijen gedaan. Het rapport kunt u hier downloaden.